توضیحات کلی مکان های گردشگری و فرصت های شغلی
چهارمحال و بختیاری در یک نگاه
1- مساحت: 16411 کیلومترمربع
2- جمعیت:
براساس سرشماری نفوس و مسکن 1390 :
جمعیت استان در سال 1390، 895263 نفر (1.19 درصد از جمعیت 75149699 نفری
کشور)، 450968 نفر مرد و 444295 نفر زن، 521071 نفر جمعیت شهری(262678 مرد،
258393 نفر زن) و 372746 نفر جمعیت روستایی (187555 نفر مرد، 185191 نفر
زن) و مابقی غیر ساکن
تراکم نسبی در کیلومترمریع در سال 1390 پنجاه و پنج ، در سال 1385 پنجاه و دو نفر بوده
جمعیت در سال 1385 جمعیت استان 857910 (1.22 درصد از جمعیت کشور)
از لحاظ جمعیتی پس از استان بوشهر و زنجان ، چهارمحال و بختیاری در جایگاه
بیست و پنجم قرار دارد. (و استان های خراسان شمالی، خراسان جنوبی،
کهگیلویه و بویر احمد، سمنان و ایلام پس از چهارمحال وبختیاری در جایگاه 26
تا 31 قرار دارند)
متوسط رشد سالانه جمعیت در فاصله زمانی از سال 1385 تا 1390 معادل 0.86
درصد (این عدد در کشور 1.29 درصد بوده) شهری 3.33 روستایی 2.11- درصد
متوسط بعد خانوار در سال 1390 ، 3.8 (در سال 1385 ، 4.4 نفر)
مساحت خاکی استان 16328.3 کیلومتر مربع (یک درصد از کل کشور 1628770.8) در
جایگاه 25 قرار دارد (بالاتر از قزوین، کهگیلویه و بویر احمد ،گیلان
،تهران، قم، البرز)
نسبت شهر نشینی 58.2 درصد (در سال 1385 ، 51.5 درصد بوده)
3- سرزمین: 76% کوهها و تپه‌ها – 24% دشت‌های آبرفتی و فلات‌ها
4- ارتفاعات: حدود 25 قله با ارتفاع بیش از 3500 متر (شاه شهیدان، کلونچی،
هفت تنان، دو زرده، هفت چشمه، هزار دره، کلار، ریگ، خوربه، سالداران،
سبزکوه، احمد لیوه ...)
5- چشمه‌ها: بیش از 1000 چشمه و بیش از 300 چشمه آب معدنی (دیمه، سرداب،
مولا، سرخون، آب سرده، مروارید، باغ رستم، کوهرنگ، سندگان، ...)
6- سدها (در حال بهره‌برداری، در دست احداث، در دست مطالعات): بیش از 31
سد (کارون4، نعل اشکنان، بیدکان، تونل کوهرنگ، چغاخور، چشمه زنه هفشجان،
خرسان، گهرو، سورک، و...)
7- رودخانه‌ها: حدود 20 رودخانه دائمی (کارون ، زاینده رود و...)
8- مناطق تحت مدیریت سازمان محیط زیست: 7 منطقه با مساحت 157814 هکتار
شامل 5 منطقه حفاظت شده، 1 پارک ملی و 1 اثر طبیعی ملی (شیدا، سبزکوه، هلن،
قیصری، لاله واژگون، تنگ صیاد، ...
9- آثار میراث فرهنگی: بیش از 630 اثر ثبت شده در فهرست آثار ملی (589
اثر تاریخی، 4 اثر طبیعی، 41 اثر معنوی) و 4500 اثر شناسایی شده
10- مفاخر ادبی و مذهبی: آیت‌الله دهکردی، عمان و دهقان سامانی، پژمان بختیاری، داراب افسر بختیاری، میرزا حبیب دستان بنی، ...
11- جنگل‌های زاگرس: حدود 307 هزار هکتار
12- عشایر: ایل بختیاری با بیش از 90 هزار نفر جمعیت معادل 8 درصد از جمعیت عشایری
13- گونه‌های گیاهی و جانوری: بالغ بر 923 گونه گیاهی با ارزش و 294 گونه جانوری
14- تالاب‌ها: چغاخور، سولقان، گندمان، علی آباد، تالاب چال تر و چال خشک و... بیش از 3170 هکتار
15- صنایع استان: کارخانه قند شهرکرد، کارخانه ریسندگی بروجن، صنایع شیر و لبنی استان، تولید ورق فولاد خودرو، سیمان، برفاب و ...
16- امامزاده‌ها و اماکن زیارتی: بیش از 107 مکان (امامزادگان حلیمه و
حکیمه خاتون، حمزه علی، باباپیراحمد، سید سعید، سرپیر ، حیدر بن مالک و...)
17- تقسیمات: 9 شهرستان، 25 بخش، 40 شهر، 50 دهستان، بیش از 820 روستا
18- جاذبه‌های فرهنگی: فرهنگ بومی و عشایری، تعزیه خوانی، موسیقی و بازی‌های محلی
19- روستاهای هدف گردشگری: 12 روستا (سرآقاسید، دزک، چلوان، هوره، یاسه
چای، آتشگاه، دستگرد، آورگان، شیخ‌علیخان، دیمه، سوادجان، ده چشمه)
20- موزه‌های استان: 10 موزه (باستانشناسی، چالشتر، موزه لباس دزک، موزه
آب، موزه صنایع دستی جونقان، دفاع مقدس، گنجینه آموزش و پرورش، موزه کیان،
موزه شارقی، موزه محیط زیست و...)
21- آبشارها: دره عشق، آتشگاه، شیخ عالی، شیخ علیخان، سبزکوه (چهار آبشار:
تنگ زندان، کرودی،... )، تنگ زندان، نیاکان، زردلیمه، تونل اول کوهرنگ،
لندی (دو آبشار)، پیرغار (فصلی)، نیم ساعته بازفت، و...
22- غارها: سیدآقا عیسی، سراب، جهانبین، غار یخی چما، منج، خراجی، تانا،
دیریزنو، شیخ رجب، اشگفت سیاه، آقا سید عیسی، تاپو، کهبد، کوه سوخته،
کلاجیر، کر احمد، شهسوار، سر حد ساطح، رخ، دزک، دره برفگیر، اردل، میر شکار
و...
23- قدیمی‌ترین آثار انسانی کشف شده: دوران پارینه سنگی (حدود 10 تا 11 هزار سال قبل)
24- صنایع دستی: حدود 2000 صنعتگر فعال، حدود 12 هزار نفر مهارت آموخته،
70 رشته هنری (قالی، قفل چالشتر، گبه، گلیم،جاجیم، سرانداز، نمد، حجاری،
لباس محلی و ...)، دارای 7 نشان یونسکو و 20 نشان ملی
در سال 1392 صادرات صنایع دستی از گمرک استان، فقط در رشته نمد حدود 314 هزار دلار بوده است.
25- سوغات استان: گز، عسل طبیعی، محصولات زراعی و باغی، گیاهان داروئی و غذایی، صنایع دستی، فرش و ...
26- تعداد تخت واحدهای اقامتی زیر نظر اداره کل (شامل 14 هتل، 3 هتل
آپارتمان، 7 میهمانپذیر) : 784 تخت، و در خانه‌های استیجاری 250 تخت
27- تعداد مسافرین ورودی به استان: حدود 11 میلیون نفر در سال برآورد می گردد
28- زمینه های سرمایه گذاری در بخش گردشگری استان: احیاء ابنیه تاریخی و
بهره برداری عمومی از آنها، ایجاد دهکده های تفریحی، ایجاد تاسیسات ورزشی و
سرگرمی (پیست ورزش های زمستانی، ورزش های آبی و رفتینگ و...)، ایجاد هتل و
مراکز اقامتی شهری، سرمایه گذاری در مناطق نمونه گردشگری استان (مصوب هیأت
وزیران)، مدیریت کانون های گردشگری طبیعی، ایجاد کمپینگ های توریستی و...
29- مناطق نمونه گردشگری: 15 منطقه (شیدا، بازفت، دیمه، سامان، چغاخور،
شهریاری، سراب باباحیدر، شلیل، بارز، ارمند، گندمان، امامزاده حمزه علی(ع)،
سیاسرد، پیرغار، بهشت‌آّباد)
بر گرفته از سایت میراث فرهنگی و گردشگری استان چهارمحال و بختیاری